Kalendarz sadownika – Rok w sadzie – kalendarz pielęgnacji sadu

KALENDARZ SADOWNIKA

STYCZEŃ

Na początku nowego roku należy wykonać przegląd koron leciwych drzew owocowych. Trzeba wówczas usunąć nie tylko chore i uschłe gałęzie, ale także te rosnące zbyt gęsto. Uwaga: cięcia nie wolno przeprowadzać, jeżeli temperatura spadnie poniżej -5ºC! W styczniu należy również wykonać przegląd owoców i pozbyć się tych, które są zmienione chorobowo. Natomiast, aby uchronić pnie drzew przed pękaniem konieczne jest wykonanie zabiegu bielenia. Powinno się przeprowadzać go za pomocą mleka wapiennego, które można nabyć w sklepach ogrodniczych. Jeżeli rośliny w naszym sadzie były okryte na zimę, należy również sprawdzić stan zabezpieczeń i w razie konieczności wprowadzić stosowne poprawki, ewentualnie zamontować nowe okrycia dla roślin, które do tej pory nie były zabezpieczone, a zaczęły słabnąć.

LUTY

W lutym trzeba ponownie przeprowadzić przegląd koron, jednak cięcie zaleca się wykonywać dopiero w połowie miesiąca. Wyjątek mogą stanowić agresty i porzeczki, które należy przyciąć przed pojawieniem się na nich młodych pąków. Inne reguły dotyczą również winorośli, które powinno się przycinać na krótko przed końcem miesiąca. Należy pamiętać o wykonaniu cięć prześwietlających (w przypadku młodych drzew owocowych) i usuwaniu wszystkich gałęzi ze zmianami chorobowymi. Pozbywamy się także pędów zachodzących na siebie i rosnących zbyt blisko siebie. Wciąż obowiązuje nas zasada: nie przeprowadzamy cięć przy temperaturze poniżej -5ºC. Jeżeli rany są rozległe i niepokojące, należy opatrzyć je za pomocą maści ogrodniczej.

W lutym doglądamy również okryć zimowych i w razie potrzeby naprawiamy je lub zakładamy nowe (dotyczy zwłaszcza wczesnych odmian moreli, których okres kwitnienia często przypada na luty – zimowa pora kwitnienia nierzadko staje się przyczyną przemarzania kwiatów). Omawiany miesiąc jest także dobrym czasem dla nawożenia – kompostem, obornikiem lub nawozami mineralnymi. Nie ma przeciwwskazań do przeprowadzania w lutym karczowania chorych i/lub starych drzew. Dobrą praktyką jest również wykonanie w tym czasie profilaktycznego oprysku
– wskazanie dotyczy zwłaszcza śliw (zapobiega torbielom), brzoskwiń i nektaryn (chroni je przed kędzierzawością liści).

MARZEC

Marzec jest miesiącem, w którym powinno się sadzić niektóre drzewa i krzewy owocowe, m.in.: agrest, brzoskwinie, grusze, jabłonie, jeżyny, maliny, morele, orzech włoski oraz porzeczki.

Po zasadzeniu nowych roślin zaleca się wykonać cięcie formujące. Można dokończyć także prace związane z cięciem drzew i krzewów, które zasadziliśmy już wcześniej, jeżeli rośliny tego wymagają lub jeśli nie udało nam się zrealizować wszystkich planowanych prac w lutym. Możemy również spodziewać się, że marcową, wczesną wiosną zakwitną w naszym sadzie brzoskwinie, morele oraz śliwy.

KWIECIEŃ

Kwiecień to ostatni dzwonek na posadzenie drzew owocowych. W tym miesiącu należy również przeprowadzić cięcie brzoskwiń, a wszystkie niepokojące rany powinniśmy nasmarować maścią ogrodniczą. Dokonajmy również przeglądu innych roślin, zwłaszcza czereśni i wiśni, które należy zrewidować w poszukiwaniu wycieków gumy. Jeżeli takie zauważymy, powinniśmy bezzwłocznie je usunąć i zaaplikować środek sprzyjający gojeniu się ran. Zalecenie przeglądu dotyczy także jabłoni, które należy ochronić przed parchem (pisaliśmy o tym schorzeniu wcześniej), za pomocą wdrożenia stosownego oprysku. Miejmy także pod ręką bezpieczne środki owadobójcze, których będziemy mogli użyć, jeżeli zauważymy obecność szkodników.

W omawianym miesiącu nasze oczy cieszy coraz więcej kolorów, ponieważ kwitną już wówczas czereśnie, niektóre odmiany gruszy i jabłoni, śliwy oraz wiśnie.

MAJ

Piąty miesiąc roku to czas ściółkowania za pomocą skoszonej trawy. Ponadto w maju zwracamy szczególną uwagę na podlewanie roślin, które należy wdrożyć, jeżeli występują okresy suche. Pamiętajmy jednak o tym, aby podczas nawadniania nie polewać liści roślin. Podobnie jak miało to miejsce w kwietniu wykonujemy oprysk jabłoni przeciwko parchowi oraz stosujemy preparaty owadobójcze – jeżeli odkryjemy obecność szkodników. Przyjrzyjmy się także zawiązkom owocowym brzoskwiń – w sytuacji, gdy jest ich za dużo, należy rozważyć usunięcie części z nich. Jeśli posiadasz późne odmiany gruszy lub jabłoni, możesz spodziewać się, że właśnie teraz wejdą one w okres kwitnienia.

CZERWIEC

W czerwcu należy poczynić przygotowania do zbliżających się zbiorów owoców. W tym celu trzeba podeprzeć gałęzie drzew zbyt mocno obciążone przez owoce (dotyczy zwłaszcza brzoskwiń i moreli). Warto także przerzedzić gałęzie jabłoni, zachowując wyłącznie największe z nich. Czerwiec to również ostatni dzwonek na aplikację środków owadobójczych oraz innych oprysków (np. przeciwko pleśni szarej na truskawkach czy innych krzewach), które bezwzględnie trzeba zakończyć na co najmniej 10 dni przed planowanymi zbiorami owoców.

Ponadto powinniśmy wykonać ponowne ściółkowanie podłoża przy użyciu ściętej trawy oraz podlewać rośliny w okresach suszy, nie mocząc ich liści. Jeżeli w sadzie znajdują się czereśnie i/lub wiśnie, dobrym rozwiązaniem jest okrycie wymienionych drzew siatką ochronna bądź zamontowanie urządzeń odstraszających ptactwo, ponieważ wczesne odmiany czereśni oraz wiśni owocują już w czerwcu.

LIPIEC

Okres wakacyjny to czas intensywnych zbiorów oraz cięcia. Wszystkie drzewa, na których pojawiły się już zawiązki przyszłych owoców trzeba obejrzeć pod kątem ewentualnego przeciążenia. Należy zapewnić podparcie nadmiernie obciążonym gałęziom drzew tak, aby zabezpieczyć je przed złamaniem. Następnie przycinamy wszystkie drzewa owocowe, które tego wymagają, z wyjątkiem wiśni (cięcie tego gatunku powinno się przeprowadzać w sierpniu).

Jeśli w Twoim sadzie rosną późne odmiany czereśni i wiśni oraz wczesne odmiany brzoskwiń i moreli, będziesz miał/a pełne ręce roboty! W lipcu bowiem dla tych drzew owocowych rozpoczyna się sezon zbiorów. Uwaga: owoców wiśni nie należy zrywać wraz z szypułkami!

Do wykonania pozostają nam jeszcze prace porządkowe, zwłaszcza w obrębie truskawkowych grządek, podlewanie oraz ewentualne opryski.

SIERPIEŃ

Sierpień to również miesiąc cięć i zbiorów. Owocują wówczas wczesne odmiany gruszy i jabłoni oraz morele (późne odmiany). Cięcia należy przeprowadzić dla krzewów owocowych: agrestu, jeżyn, malin i porzeczek. Warto również przyciąć wiśnie, jeżeli zbiór ich owoców został już zakończony. Pamiętajmy o usunięciu gałęzi oraz liści, które mogłyby zacieniać owoce. Ponadto wykonujemy standardowe czynności, takie jak podlewanie i opryski.

WRZESIEŃ

We wrześniu przeprowadza się zbiory owoców gruszy, jabłoni i śliwy. W razie konieczności przeprowadzamy opryski. Wrzesień jest również porą zakupów sadzonek drzew i krzewów owocowych.

PAŹDZIERNIK

W październiku zbiory dobiegają końca. Owocują późne odmiany gruszy, jabłoni oraz śliw. Natomiast w połowie miesiąca możemy już zacząć sadzenie nowych drzew i krzewów!

LISTOPAD

Jeżeli podłoże nie jest zmarznięte, można kontynuować sadzenie. Po ustawieniu wszystkich roślin możemy przystąpić do prac zabezpieczających je przed zimą. Zaleca się wykonanie okryć, zwłaszcza krzewów. W tym celu możemy wykorzystać gałęzie świerku i/lub słomę. Musimy także pamiętać o zabezpieczeniu pni drzew (np. opaskami) przed zającami, które wówczas stają się szczególnie aktywne i „częstują się” korą.

W listopadzie należy uporządkować tern wokół drzew – zebrać ściółkę spod drzew (będzie nam służyła jako kompost) oraz liście i gałęzie, które opadły (również mogą przydać nam się do stworzenia kompostu, jednak wyłącznie pod warunkiem, że są one zdrowe – wszystkie porażone gałęzie i liście powinno się spalić).

GRUDZIEŃ

Pod koniec roku kalendarzowego powinniśmy wykonać przegląd starszych drzew i w razie potrzeby wykonać cięcia, pamiętając że nie należy ich przeprowadzać przy temperaturze poniżej – 5ºC. Ze względu na porę roku, wszystkie rany powinniśmy zabezpieczyć przeznaczoną do tego celu maścią ogrodniczą. Nasz przegląd powinien objąć także pnie drzew – upewnijmy się, czy nie zostały one uszkodzone, np. przez zające. Prace zamyka zabieg bielenia pni, zapobiegający powstawaniu pęknięć kory.